ZIN in NGT

Dove kinderen hebben meestal horende ouders. Het is essentieel dat deze ouders optimaal ondersteund worden bij het leren van Nederlandse Gebaren Taal (NGT). Zij kunnen dan zonder belemmeringen met hun kind communiceren. Dit is niet alleen belangrijk voor de band tussen de ouders en het kind, maar ook voor de algemene taalontwikkeling van het kind. Daarbij is ook indirect de sociaal-emotionele en cognitieve ontwikkeling gebaat. Door NGT te leren kunnen ouders zelf ook meer contacten leggen met dove volwassenen en meedoen aan evenementen in de dovengemeenschap. Hierdoor komen de kinderen ook buiten school meer in contact met gebarende rolmodellen.

Doelstellingen onderzoek

Op dit moment zijn er onvoldoende trainingen, lesmateriaal en docenten om ouders een voldoende intensief leertraject aan te bieden. Daarnaast is het huidige NGT-lesaanbod vooral gericht op interactie tussen volwassenen en niet op interactie tussen ouders en kinderen. De wens om NGT te leren is onder ouders van dove kinderen de afgelopen jaren groter geworden, ook doordat sinds juli 2021 NGT erkend is als officiële taal in Nederland.
Om voor ouders, naast een NGT docent, meer NGT- leermogelijkheden te creëren, is de Universiteit van Amsterdam in samenwerking met Auris een onderzoek gestart. Doel van het onderzoek is na te gaan of het aanleren van NGT op een digitale manier kan worden ondersteund. En of dit van meerwaarde kan zijn als aanvulling op lessen van een NGT docent. Kan dit het leerproces makkelijker maken, versnellen of verdiepen?

In de applicatie die hiervoor wordt ontwikkeld kunnen ouders zoeken op zinnen, meerdere woorden of thema’s. Het is gericht op onderwerpen die in de eerste levensfasen van een kind van belang zijn, zoals eten en drinken, avondrituelen en familie. Na de invoer van een zoekterm of zin, wordt een video als resultaat getoond. De gebaarder in de video is vanuit drie verschillende hoeken gefilmd, zodat de gebaren optimaal zichtbaar zijn. Daarbij wordt elke zin in NGT voorzien van Nederlandse ondertiteling, en ook van een vertaling van de afzonderlijke gebaren in de zin.
Naast de video’s met NGT-zinnen, zijn er ook verschillende instructievideo’s beschikbaar. Hierin wordt meer achtergrond gegeven over bepaalde taalkundige aspecten, zoals hoe je een vraagzin gebaart, of hoe je van enkelvoud meervoud maakt in NGT.
Het eerste deel van het onderzoek richt zich op het optimaliseren van het repertoire van zinnen in de applicatie. Ook evalueren de onderzoekers de eerste versie van de applicatie aan de hand van de gebruikerservaring van ouders.

Het is de bedoeling in een vervolgtraject te kijken of het leerproces in de video’s kan worden ondersteund met een gebarende avatar naast video’s met gebaarders. Op deze manier kunnen op veel grotere schaal voorbeeldzinnen worden gecreëerd. Het onderzoek kijkt ook naar hoe gebruikers het leren met een avatar ervaren? Welke (technische) kwaliteit heeft de avatar nodig om van toegevoegde waarde te zijn? Hierbij zijn de kwaliteit van de handvorm, beweging van het lichaam, gezichtsmimiek en mondbeeld essentieel.

Auris werkt in dit project nauw samen met de UvA. De onderzoekers krijgen mede begeleiding van Team Onderzoek en Team innovatie ondersteunt bij de ontwikkeling van de applicatie.